CHẢ CÁ LÃ VỌNG HÀ NỘI

Chả Cá Lã Vọng Hà Nội.

Tôi đã có đến nhà hàng ọp ẹp nầy tại số 14 Phố Chả Cá , Hà Nội . Tại đó, trong cái tủ kiếng phía trước, có bức tượng nhỏ của Khương Tử Nha ngồi câu cá. Khương Tử Nha được người Miền Nam gọi là Ông Lữ Vọng, người Bắc gọi là Ông Lã Vọng, từ đó mà có tên gọi nơi nầy là tiệm, cửa hàng hay nhà hàng Chả Cá Lã Vọng, Hà Nội.

Tiệm hay nhà hàng nầy do gia đình họ Đoàn phu trách, lưu truyền t́ợ́i ngày nay, do người con lớn điều khiển, và con cái của ông ta nối nghiệp tới ngày nay.

Người con thứ của gia đình là Ông Đoàn Xuân Ngọc, bạn cùng khóa 4 SQTB Nam Định-Thủ Đức.. với Nhà Văn Văn Quang ,với tướng TQLC Bùi Thế Lân,,.. Ông Đoàn Xuân Ngọc, thuở nhỏ có tên là "Ngọc Toét", có tên gọi là “ yên hùng Phố Chả Cá",.. Ông di cư vào Nam năm 1954, là sĩ quan cấp tá trước ngày 30/4/1975 và định cư tại Mỹ theo diện HO; ông qua đời cách đây mấy năm tại Thành Phố San José, California.

Tôi có đến nhà hàng nầy, Chả Cá Lã Vọng, tại số 14 Phố Chả Cá , Hà Nội vào năm 2007 với mấy anh em nhiếp ảnh trong và ngoài nước nhân dịp đến Hà Nội chụp hình Hồ Hoàn Kiếm. Tôi đã đọc bài báo nào đó của Yahoo Travel, và nghe/coi một bài của Truyền Hình Mỹ CBC, năm nào thì tôi quên mất rồi, người ta bảo rằng, thì, là,... có 10 nơi chúng ta phải tới ăn cho biết trước khi ... chết. Trong số các nơi người ta nói đó, Chả Cá Lã Vọng, Hà Nội là một nơi được đề cập tới và giới thiệu đặc biệt nhứt.

Nghe vậy, cho nên, tôi yêu cầu mọi người đến đó ăn trưa, một buổi trưa mùa hè nóng nực và nắng rất... cực ở Hà Nội kẹt xe. Người tài xế cực nhọc lắm mới đưa chúng tôi tới được nơi nầy.

Leo cái cầu thang gỗ ọp ẹp, để lên căn gác gỗ lâu đời,... không được thoáng mát, anh em nhiếp ảnh đi cùng... đã thất vọng,...Một người anh em nào đó đã thốt lên,.."chả cá thất vọng chớ Lã Vọng cái mẹ gì mà cái đài TV Mỹ CBC quảng cáo dữ tợn,"...

Người Mỹ bị nô lệ bởi hệ thống truyền thông,

radio, tivi, tin trên báo chí,...nên họ trở thành "Les Moutons De Panurge", những con trừu của Ông Ba Nuỵa,... làm theo cái người ta làm, không cần suy xét gì cả,... Tôi lỡ kéo mọi người đến đây nên tôi an ũi mọi người, thôi cứ ngồi lại thưởng thức món ăn cái đã, rồi sẽ nói sau, ...; biết đâu món ăn ngon thì sao.. ? chỗ ngồi không ngon, nhưng người cùng ngồi ăn,... ngon, đồ ăn lại ngon,... thì Tản Đà, người sành ăn nhứt Bắc Kỳ nói là ... ngon ... mà. Thôi ăn thử đi,..

Anh em chiều tôi, không nói nữa, và kêu thức ăn. Chỉ có một món thôi nên dễ gọi. Một người trai trẻ ốm hom hem, mặc thường phục đen, .. bước ra,.. hất hàm hỏi, "mấy phần", "mấm nêm hay mấm tôm, bún..." Sau khi nhận được order, anh ta vô trong.

Một lát sau, món ăn được dọn ra; chúng tôi 10 người, nên thức ăn được dọn ra làm hai bàn, mỗi bàn năm người. Mỗi bàn có một cái lò than hồng cháy đỏ, than nổ lóc bóc,..rồi một dĩa rau tươi chủ yếu là rau thì là, trộn với vài thứ khác,...tô mắm nêm, tô mắm tôm, mọ̀t dĩa chả cá , trên đó chừng 20 miếng cá nhuộm màu vàng nghệ, kèm theo mấy dĩa bún,... chén đũa,.vài chén gia vị nữa.. và chén mỡ heo. Khi thức ăn đầy đủ trên bàn, một người làm bắt cái chão ̉ lên bếp đổ mỡ vô; khi mỡ sôi, người ấy đổ cá vô chão, dùng đũa xào lên; thức ăn bốc khói, mùi hương bốc lên... muốn nghẹt thở,...

Sau khi cá chín, người ấy vớt chả cá ra đĩa; đổ rau thì là lên chão, xào lại , rồi quay qua mọi người, " mời các bác dùng ạ"...

Chúng tôi, cầm đũa, gắp bún bỏ vô chén, gấp một miếng chả cá bỏ vô chén, bỏ rau thì là, rồi chang mắm tôm vô,...xong đưa chén lên miệng,.... thưởng thức. Chỉ một lúc sau, các dĩa trống trơn, mỗi người được gắp 4 miếng chả cá,... Hỏi ra thì được trả lời, " một phần cho một người chỉ có thế, muốn ăn thêm xin gọi thêm suất nữa,...". Mỗi phần ăn 70 ngàn, thủ quỹ trả 700 ngàn chưa kể tiền rượu bia. Ở đây không có chế độ cho tiền buộc boa, pour boire

Mọi người đứng dậy, xuống cầu thang gác , ra về với quần áo ướt nhẹp với mồ hôi. Cái quạt trên trần không được mở, vì chủ nhà sợ quạt quay, gió làm tro than, bụi bặm,... bay tung lên làm dơ quần áo của các bác ạ....

Ra tới đường, nhiǹ cửa hàng lung linh trong nắng.. cực nóng của Hà Nội, ai đó trong đoàn có người nói rằng thì là... mùa đông ở Hà Nọ̀I trong gió rét run thì ăn món nầy có lẻ hợp hơn, ví nó có lò than nóng bên cạnh; hơi ấm làm người ta quên hết những ưu phiền,... có lẽ vì vậy mà món nầy, Chả Cá Lã Vọng, Hà Nội, nổi tiếng ở đây từ nhiều năm...

Trước cửa hàng nầy có nơi để cái hộp có chứa business card; tôi lấy một cái, cầm lên đọc thì được biết, cửa hàng nầy có một cửa hàng sang trọng hơn ở trong thành phố Hà Nội, 107, Nguyễn Trường Tộ, Phường Trúc Bạch, Quận Ba Đình, Hà Nội; và ở Saigon, họ cũng có một chi nhánh nữa trên đường Hồ Xuân Hương, Quận 3. Khi về lại Sàigòn, tôi có đến cửa hàng nầy. Cửa hàng nầy nằm trong khu phố sang trong, phòng ăn thoáng mát, khang trang, có máy điều hòa không khí; món ăn thì vẫn như vậy, nhưng giá tiền cao hơn,... thực khách Sài gòn đông hơn...

Chả Cá Lã Vọng, Hà Nội, ở số 14 Phố ChảCá , được giữ đơn sơ, ọp ẹp,...như vậy, có lẽ là có mục đích, giữ cái gốc của gia đình họ Đoàn....Các cửa hàng sau nầy được tổ chức theo thời thượng hơn,...

Sau nầy, Ông Đoàn Xuân Ngọc và tôi trở thành thông gia; con trai út của ông là chồng của con gái thứ 5 của tôi. Trong những lần gặp nhau trước, và sau đám cưới của hai đứa trẻ, chúng tôi có gặp nhau nhiều lần, khi tôi có dịp về California thăm con, và tới San José thăm bạn bè khi xưa cùng làm trong Trung Tâm Huấn Luyện Vạn Kiếp, thăm các học trò của tôi, xưa học Trường Trung Học Châu Văn Tiếp Phước Tuy,...

Mỗi lần gặp ông, chúng tôi nói chuyện đủ thứ mọi chuyện trên đời, văn học nghệ thuật, chánh trị, quân sự,... và tôi không quên hỏi ông về chả cá, Chả Cá Lã Vọng tại số 14 Phố Chả Cá , Hà Nội của gia đình Họ Đoàn của Ông. Qua câu chuyệ̣n, tôi được nghe được rằng con cá dùng làm Chả Cá Lã Vọng của gia đình ông là con cá lăng, con cá lăng nuôi đặc biệt trong vùng sông hồ Hà Nội, chứ không phải con cá catfish thường, hay cá tra, cá vồ thường thấy ,.. Cách nêm nếm, ướp gia vị cũng là bí quyết, kỷ thuật riêng và đặc biệt mà những người thừa kế trong gia đình còn ở Miền Bắc gìn giữ, kinh doanh và phát triển,....

Ông có về thăm lại cửa hàng và trở qua Mỹ. Ông qua đời tại Thành Phố San José, California sau một cơn bịnh ở tuổi bát tuần . Theo ý muốn của ông, sau khi hoả thiêu, và ký gởi trong chùa một năm, tro cốt của ông được rải đều trên Vịnh biển San Francisco, gần nơi Cầu Golden Gates Bridge, theo nghi thức Phật Giáo..; và ngày thứ ba nầy, ngày 10 tháng 8 năm Ất Mùi, nhằm ngày 22 September 2015 , là ngày giỗ thứ ba của ông.

Tôi ghi lại những dòng chữ nầy như một nén hương tưởng niệm ông và cầu cho ông sớm tiêu diêu nơi miền cực lạc.

TRẦN KIM SA.

Tài liệu có thể coi thêm:

Chả cá Lã Vọng ở nhà hàng 130 năm tuổi

http://video.vnexpress.net/du-lich/cha-ca-la-vong-o-nha-hang-130-nam-tuoi-3265846.html

Báo Mỹ vừa chê vừa khen nhà hàng chả cá Lã Vọng - VnExpress Du lịch

http://dulich.vnexpress.net/tin-tuc/viet-nam/bao-my-vua-che-vua-khen-nha-hang-cha-ca-la-vong-3280629.html

Cách làm món chả cá Lã Vọng tại nhà

http://vaobepnauan.com/cach-lam-mon-cha-ca-la-vong-tai-nha-dung-chuan-phong-cach-ha-thanh/

Chả Cá Lã Vọng - Hồ Xuân Hương

Nguồn: http://www.foody.vn/ho-chi-minh/cha-ca-la-vong/binh-luan/