CÀO MUỐI ở CHỢ BẾN, LONG HẢI, LONG ĐIỀN, BÀ RỊA

CÀO MUỐI ở CHỢ BẾN, LONG HẢI, LONG  ĐIỀN, BÀ RỊA

Trong dịp về thăm lại vùng ruộng muối ở Chợ Bến, An Ngãi, Long Hải, Long Điền,.. trong Tỉnh Bà Rịa, tôi thấy có 2 cái mới trong việc khai thác muối để giảm công sức của người làm việc. 

Đã từ lâu,  trong thời Đệ Nhứt Cộng Hoà, diêm dân ở đây đã theo  theo ý kiến của Phái Đoàn Nông Nghiệp Trung Hoa Dân Quốc,... là sử dụng máy bơm dùng sức gió, bơm nước từ sông lên ruộng , mà không dùng sức hai  người đạp guồng xa quạt nước, hay dùng máy bơm chạy xăng dầu, nặng nhọc khiên ra khiên vô ruộng.  Máy bôm với cánh quạt dùng sức gió, không tốn nhiều tiền mua; vì rẻ tiền, nên  có thể bắt dính trên những đế đúc bê tông,  bỏ ngoài ruộng, để cho nó quạt nước thường trực, ngày đêm ngoài ruộng muối, khi có gió,... Mùa làm muối là mùa khô, mùa có  gió chướng, gió thổi nhiều, nước mặn được bơm  lên ruộng thường xuyên,...

Hôm nay, diêm dân nơi đây đã dùng  tấm bạt, nylon, dày, có màu đen,... trãi trên nền ruộng muối, trước khi cho nước vô ruộng.  Việc làm nầy là một cải tiến rất hữu hiệu, đưa đến 2 cái lợi.

 Cái thứ nhứt là tấm nylon   giữ nước, không bị rò rỉ do nước rút xuống  nền đất của ruộng; màu đen của tấm nylon sẽ tăng sự hấp thụ nhiệt năng của mặt trời, làm cho nước mau bay hơi, thời gian thu hoạch muối sẽ nhanh chóng hơn.   Cái thứ hai là nhờ tấm nylon ngăn cách với nền đất của ruộng, cho dù nện nền ruộng  kỷ thế nào, khi cào muối, người thợ cào muối, dù để hết tâm ý, dù khéo léo  thế nào,  khi vung cái trang cào muối, cũng bị lẫn đất cát, làm muối dơ, có màu sậm.  Ngày nay, với kỷ thuật nầy, người thợ cào muối dễ dàng thao tác, không cần  chú ý , không cần thật cố gắng , vẫn có  muối cào lên thật sạch, trắng, không lẫn tạp chất,...

Ngày xưa,  diêm dân muốn có muối sạch, phải năn nỉ người thợ cào nhẹ tay,  cào hớt hớt trên mặt,... để có “muối cào hớt” sạch, trắng tinh,... để làm quà tặng cho bà con; khác với muối cào bình thường, lẫn đất cát để bán ra thị trường.   Bây giờ, với phương pháp nầy, tất cả muối đều là muối sạch, đều là “muối cào hớt” cả,...tha hồ mà biếu tặng, mà bán cao giá,..

Diêm dân trong vùng nầy còn cải tiến được sự  vận chuyển muối  từ ruộng muối lên xe, vô ụ chứa, hay vô kho chứa.  Trước đây, mọi chuyện vận chuyện đều do công nhân dùng đòn gánh, gánh trên đôi vai, đem từ ruộng muối, lên bờ, gánh vô ụ chứa,  gánh lên kho, gánh lên xe....Ngày nay, diêm dân nơi đây dùng xe bù ệch một bánh, xòn gọi là xe cút kít, ngoài Bắc gọi là xe cải tiến,... để chở muối lên ụ chứa, lên kho.   Cái bánh xe tiết kiệm  rất nhiều công sức; xe chứa nhiều hơn cái gánh, di chuyển sẽ nhanh chóng hơn, tải được nhiều hơn,.. Khi  cần đưa muối lên xe chở đi,.. người ta dùng băng chuyền để đưa muối lên cao,.. mà không tốn nhiều công sức,...

Các đồng muối ở một số các nơi khác như  ở Hòn Khói, Ở Cà Ná, ở Bạc Liêu,...người ta còn dùng người gánh muối, từ đồng muối, lên xe, vô ụ chứa,...Hình dáng người gánh... sẽ làm mấy nhà nhiếp ảnh thích hơn,....vì có nhiều tác phẩm nghệ thuật từ những gánh muối,...

TRÂN KIM SA.